#2 bài huấn luyện chó nghiệp vụ đơn giản ngay tại nhà

1. Chó nghiệp vụ thường thuộc những giống nào?

Chó nghiệp vụ là những chú chó được đào tạo huấn luyện theo những phương pháp cụ thể nhằm mục đích để hỗ trợ con người trong lĩnh vực hành pháp, quân sự hoặc cứu hộ.

Do đặc thù của những nhiệm vụ này mà chỉ có một số ít những giống chó có thể đáp ứng được yêu cầu huấn luyện như những giống chó dưới đây:

• Chó Becgie Đức(German Shepherd)

  Hay còn gọi là Chó chăn cừu xuất xứ từ Đức.  

Do chúng có sức mạnh, thông minh và có khả năng tuân thủ mệnh lệnh trong huấn luyện, chúng thường được dùng trong lực lượng cảnh sát và quân sự

• Chó Becgie Bỉ(Belgian Malinois)

Malinois là một giống chó thuộc nhóm chó chăn cừu Bỉ 

 Do những tố chất ưu trội( kỹ năng đánh hơi thấy cả các dấu vết chất nổ đã cũ, ví dụ như RDX, thuốc nổ đen hay thiết bị nổ cải tiến (IED) )phù hợp khi thực hiện các nhiệm vụ phức tạp cần sự mạnh mẽ như truy tìm tấn công khủng bố, bảo vệ tổng thống…nên chó Malinois được tuyển dụng nhiều trong các cơ quan quân sự và là một trong những giống chó đang được ưa chuộng ở Việt Nam

• Chó Rotti Đức(Rottweiler)

  Giống chó Rottweiler là một giống chó được huấn luyện để chăn gia súc thời trước ở Đức. Chúng có nguồn gốc từ giống chó Ngao Ý.

Khi nuôi chó Rotti cần phải nuôi dạy một cách khoa học và đúng phương pháp bới vì chúng có thể trở thành giống chó hung dữ rất nguy hiểm. Nếu dạy dỗ đúng cách, chúng sẽ trở nên một người bảo vệ trung thành, một người bạn đáng yêu và dễ chịu.

• Chó Doberman(Doberman Pinscher)

Chó Doberman là tên của một giống chó có thể nuôi để giữ nhà, canh gác hoặc làm nghiệp vụ.

  Do là Doberman rất thông minh, dễ dạy bảo, có khả năng tấn công, bảo vệ rất tốt nên trong thực tế chúng thường được huấn luyện để phục vụ nhiều mục đích khác nhau (trong đó có cả mục đích của giới tội phạm).

• Chó Becgie Hà Lan(Dutch Shepherd)

Là một giống chó thuộc dòng chó chăn cừu có nguồn gốc từ Hà Lan có xuất xứ từ thế kỷ 19 .

• Chó Lab(Labrador Retriever)

Chó  Labrador Retriever thường được gọi với tên thân thuộc là Lab là một giống chó săn phổ biến ở Mỹ 

 Chó săn Labrador có khứu giác đặc biệt tốt, nên trong cả hai thế chiến giống chó này được dùng để truy tìm địa lôi, hiện nay được dùng để đánh hơi tìm các loại độc dược phạm pháp.

2. Chó nghiệp vụ cần được huấn luyện những kỹ năng nào?

 Thường thì chó nghiệp vụ khi được huấn luyện thường phải được sàng lọc rất kỹ từ còn nhỏ. Bởi những yêu cầu để thực hiện những nhiệm vụ nguy hiểm, phức tạp.

Những kỹ năng cần được huấn luyện ở một chú chó nghiệp vụ như

• Kỹ năng nghe lệnh, vâng lời
• Kỹ năng đánh hơi
• Kỹ năng tấn công và bảo vệ

3. Hướng dẫn huấn luyện chó nghiệp vụ tại nhà

Petkung khuyến cáo các bạn không nên huấn luyện những kỹ năng mang lại sự nguy hiểm cho người khác khi bạn thật sự không đủ kinh nghiệm kiểm soát chú chó của mình. Bởi chỉ một tình huống vô tình không có gì nguy hại nhưng trùng hợp với hình ảnh giả lập của bài tập vô tình sẽ khiến chú chó của bạn phản xạ như được dạy(ví dụ bài tấn công). Rất nguy hiểm.

  3.1. Huấn luyện chó đánh hơi

Bài huấn luyện đánh hơi sẽ cho bạn rất nhiều trải nghiệm cũng như giúp chú chó của mình có thể thực hiện được nhiều yêu cầu của bạn hơn như tìm chìa khóa, tiền….

Các bước huấn luyện như sau

• Bước 1: Nhận biết mùi đồ vật

Hãy bắt đầu từ khi chú chó còn nhỏ, giai đoạn 3-4 tháng tuổi là phù hợp nhất. Nên tập dần từ trong nhà sau đó mới ra không gian ngoài.

Lấy một đồ vật bất kỳ đưa lên mũi của chó. Gài khẩu lệnh “kiếm”, “dò”, “tìm”… tùy ý bạn. Khi thấy chúng phập phồng cánh mũi và chạm vào vật đó lập tức bấm Clicker và thưởng cho chó đồ ăn

Lặp lại nhiều lần đến khi chó thành thục

• Bước 2: luyện hành vi tìm đồ vật

Sau khi chó đã quen với việc ngửi mùi đồ vật bạn cần tạo khoảng cách để chúng tìm đồ vật.

  Giữ chó yên tại 1 vị trí Lấy vật bất  kỳ để chúng nhận biết mùi. Sau đó đặt đặt cách chúng một quãng ngắn.

Ra khẩu lệnh đã gài trong bược 1 cho chó. Khi thấy chó thực hiện đúng yêu cầu lập tức bấm Clicker và thưởng đồ ăn.

 Sau khi quen tình huống thì giấu vật cần tìm trước mắt của thú cưng. Khi chúng tìm được đồ vật thì lập tức thưởng đồ ăn.

Tăng dần độ khó của bài tâp đến khi đáp ứng được yêu cầu của bạn

• Bước 3: Thay đổi môi trường

Chuyển bài tập tình huống ra môi trường ngoài sân hoặc đồng cỏ. Các bước tiến hành tương tự như trong nhà.

Petkung khuyến kích các bạn nên tập bài huấn luyện đánh hơi vào sáng sớm. Đây là thời điểm tuyệt vời bởi không khí trong lành ít lẫn lạp mùi, không nhiều âm thanh lạ nên chú chó của bạn sẽ tập chung tốt hơn.

3.2. Huấn luyện chó nghiệp vụ tấn công

Bạn nên cân nhắc kỹ khi huấn luyện bài tập tấn công nhé

Các bước như sau:

Bước 1: Tập cắn dẻ mềm, bao cắn

• Cột chó lại một chỗ sau đó dùng bao cắn hoặc khăn mềm kích thích phản xạ cắn của chúng. Khi thấy biểu hiện của chó rất muốn được cắn lập tức gài lệnh “ cắn” đồng thời để chúng cắn được vào bao tập.
• Bấm Clicker và thưởng đồ ăn
• Khi chó đã quen lệnh “Cắn”  thì thưởng bằng chính chiếc bao cắn hay khăn mềm

Bước 2: Giả lập tình huống tấn công

• Cần thêm sự trợ giúp của người quen để thực hiện đóng vai đối tượng bị tấn công(quân xanh)
• Bạn giữ chó của mình và xích bằng một sợi dây dài 5-10m
• Quân xanh mặc đồ bảo bộ, đeo bao cắn tiến đến gần kích thích chó của bạn rồi giơ bao cắn để phòng vệ
• Bạn dùng khẩu lệnh”Cắn” rồi thả để chó để chúng lao tới cắn vào bao.
• Quân xanh cần tạo điều kiện để chó cắn đúng vị trí yêu cầu. Tháo bao cắn thưởng cho chó
• Bạn gọi chó lại đồng thời kéo dây. Chó quay lại bạn vuốt ve khen ngợi chúng.

4. Một số lưu ý trong quá trình huấn luyện

Kiên trì + tình thương

Huấn luyện chó là cả một quá trình đòi hỏi sự kiên trì và chăm chỉ một cách điều đặn đòi hỏi quá trình lâu dài. Huấn luyện chó nghiệp vụ phải đi từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp và phải có tình yêu thực sự đối với động vật vì chó không có tư duy như người. Các phản xạ đều có điều kiện. Tập dần cho chó các bài tập từ thấp đến cao, thường xuyên và không được gián đoạn.

Không nên nóng vội mà bắt chó tập những bài tập quá khả năng. Tuyệt đối không dùng vũ lực để ép chó thực hiện bài tập, điều đó chỉ gây phản tác dụng

Đúng phương pháp

Sử dụng kết hợp 4 phương pháp đó là khuyến khích, cưỡng chế, kết hợp khuyến khích cưỡng chế và phương pháp bắt chước. Tuy nhiên cũng tuỳ theo loại chó mà áp dụng phương pháp và mức độ khác nhau. Độ tuổi để huấn luyện chó cũng là điều khá quan trọng, thông thường giai đoạn nhận thức cao nhất của chó là từ 4-7 tháng tuổi, đây cũng chính là giai đoạn hình thành nên những thói quen của chúng. Mức độ luyện tập sẽ tăng dần từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp.

Trang bị dụng cụ hỗ trợ phù hợp

• Những dụng cụ hỗ trợ không những giúp bảo vệ người huấn luyện mà còn giúp chó của bạn nhanh hiểu bài hơn, háo hức muốn học hơn
• Sử dụng dụng cụ không phù hợp có thể gây tổn thương cũng như gây cảm giác “chột” “sợ” khi vào bài tập

Nếu bạn là người ham huấn luyện thì nên theo học một khóa học sơ cấp để có đủ kinh nghiệp áp dụng với chú chó của mình. Trường hợp dư dả về tài chính bạn có thể đưa thú cưng của mình đến các trường huấn luyện để học nhé. Petkung hy vọng bạn sẽ tìm được quyết định phù hợp nhất với điều kiện của mình